Bescherming van de werknemers blootgesteld aan biologische agenten op het werk

Deze reglementering is van toepassing op activiteiten waarbij de werknemers blootgesteld zijn (b.v. productie van vaccins) of kunnen zijn (b.v. gezondheidszorg, diergeneeskunde, landbouw) aan biologische agentia tijdens het werk.

Op deze pagina

Reglementair kader

De van kracht zijnde reglementering in België is de Codex over het welzijn op het werk, Boek VII - Biologische agentia, Titel 1 - Algemene bepalingen, gewijzigd door het Koninklijk Besluit van 14 mei 2019 tot wijziging van de Code over het welzijn op het werk wat betreft de periodieke gezondheidscontrole. Deze tekst kan hier geraadpleegd worden.
Deze reglementering stemt overeen met de invoering van de Europese richtlijnen 90/679/EEG, 93/88/EEG, 95/30/EC, 97/59/EC en 97/65/EC. De richtlijn 90/679/EEG werd in september 2000 opgeschort door de richtlijn 2000/54/EC.

Definities

Onder "biologische agentia" wordt verstaan: micro-organismen (met inbegrip van genetisch gemodificeerde), celculturen en menselijke endoparasieten die een infectie, allergie of intoxicatie kunnen veroorzaken.

Biologische agentia worden, naargelang van het risico van infectieziekte dat zij met zich meebrengen, in vier gevaargroepen ingedeeld: groep 1 bevat de minst gevaarlijke (het is onwaarschijnlijk dat ze bij de mens een ziekte kunnen veroorzaken); groep 4 de gevaarlijkste (ze kunnen bij de mens een ernstige ziekte veroorzaken; er is een grote kans dat ze zich verspreiden; gewoonlijk bestaat er geen effectieve behandeling). Bijlage I van het KB geeft een lijst van biologische agentia en hun indeling.

Procedures

Een risicobeoordeling moet uitgevoerd worden voor alle werkzaamheden waarbij zich het risico van blootstelling aan biologische agentia kan voordoen. De aard, de mate en duur van de blootstelling wordt bepaald met het oog op preventieve en beschermingsmaatregelen te plannen. Deze beoordeling moet periodiek worden herhaald.

Wanneer uit de risicobeoordeling blijkt dat werknemers enkel kunnen worden blootgesteld aan biologische agentia van groep 1 en er geen identificeerbaar risico is voor de gezondheid van de werknemers, volstaat het toepassen van de principes voor een goede arbeidsveiligheid en -hygiëne.

In geval van blootstelling aan biologische agentia van groep 2, 3 of 4 moeten preventieve en beschermingsmaatregelen toegepast worden, mbt in het bijzonder de opleiding en informatieverstrekking, de regels betreffende de hygiëne, de operationele procedures, de fysische inperking (inperkingsmaatregelen worden beschouwd in bijlagen van het KB), het medisch toezicht en de vaccinatie.

Vóór het eerste gebruik van biologische agentia van de groepen 2, 3 of 4, dienen de werknemers een kennisgeving in te dienen bij de Algemene Directie Toezicht op het welzijn op het werk. Elk volgend gebruik, voor de eerste maal, van een biologisch agens van groep 4, moet ook gemeld worden (met uitzondering van de laboratoria die diagnostisch werk verrichten).

In augustus 2005 werd een samenwerkingsprotocol opgesteld tussen Sciensano en de Algemene Directie Toezicht op het Welzijn op het Werk (TWW) van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. Het protocol biedt de gelegenheid om informatie aangaande het ingeperkt gebruik van risicoklasse 3 (en 4) in België uit te wisselen en jaarlijks te actualiseren.

In het protocol is vastgelegd dat de SBB uit haar globale gegevensbank informatie haalt over het ingeperkt gebruik van risicoklasse 3 dat een risico inhoudt voor de mens en aan de TWW doorgeeft. De informatie wordt jaarlijks doorgestuurd maar het zou nuttig zijn om de gegevens met betrekking tot het gebruik van biologische agentia van risicoklasse 4 voor de mens zo nodig onmiddellijk bekend te maken. De SBB krijgt van de TWW de gegevens waarover deze eventueel beschikt met betrekking tot gevallen waarbij de ziekte in een laboratorium werd verworven gezien de blootstelling van werknemers bij het ingeperkt gebruik van biologische agentia (al dan niet genetisch gemodificeerd). Deze gegevens worden geanonimiseerd alvorens zij worden verstuurd.

Bevoegde overheid

FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg bevoegd
Ernest Blerotstraat 1
1070 Brussel
https://werk.belgie.be/nl/themas/welzijn-op-het-werk/biologische-agentia