SBB activiteiten - Communicatie en informatie

Inhoud van deze pagina

 

Wetenschappelijke communicatie door de SBB

Informatieverlening en interactiviteit met diverse doelgroepen maken integraal deel uit van het takenpakket van een instelling van openbaar nut zoals Sciensano. Als expertise- en archiveringscentrum voor materies met betrekking tot bioveiligheid beschikt de Dienst Bioveiligheid en Biotechnologie (SBB) over heel wat wetenschappelijke of juridische informatie die diverse doelgroepen kan interesseren. Binnen de intense context die rond het openbaar debat over GGO's hangt, spelen officiële en onafhankelijke instanties zoals de Adviesraad voor Bioveiligheid en de SBB een belangrijke rol bij de verspreiding van objectieve, transparante, betrouwbare en gecontroleerde wetenschappelijke informatie.

De SBB streeft ernaar om, dmv verschillende communicatiekanalen, aan de noden voor informatie van het grote publiek en van de betrokken partijen te voldoen. Verschillende initiatieven hebben ook als doel het verbeteren van de verhouding en de samenwerking met wetenschappers, die geïnteresseerd of werkzaam zijn op het gebied van bioveiligheid, en wiens onderzoeksdomein en expertise kan bijdragen tot een betere evaluatie van de potentiële risico’s verbonden aan het gebruik van GGO’s.

De SBB is verantwoordelijk voor deze website (de “Belgian Biosafety Server”) en de website van de Belgische Adviesraad voor Bioveiligheid.

De SBB is het nationaal contactpunt voor de uitwisseling van informatie zoals uiteengezet in het Protocol van Cartagena inzake Bioveiligheid, de zogenoemde “Biosafety Clearing-House”.

De SBB publiceert regelmatig wetenschappelijke (peer-reviewed) artikels en rapporten ivm bioveiligheid of aanverwante onderwerpen.

De SBB (co-)organiseert ook Europese of internationale wetenschappelijke bijeenkomsten en events. Recente voorbeelden hiervan zijn:

Ons boek

Sciensano, in het bijzonder de Dienst Bioveiligheid en Biotechnologie (SBB), heeft een centrale rol gespeeld op het gebied van bioveiligheid, eerst als een pioniersinstantie en vervolgens als een permanent expertisecentrum voor de Belgische overheden en de Adviesraad voor Bioveiligheid.

De SBB wenst deze expertise en ervaring te delen door middel van een boek waarvan de publicatie in december 2010 plaatsvond. Dit boek beschrijft, door enkele historische herinneringen en aan de hand van cijfers en feiten, de 20-jarige geschiedenis van bioveiligheid in België in haar evolutieve context en toont hoe de invoering van een gecentraliseerd systeem voor de risicobeoordeling van GGO's en pathogenen België in staat stelde om op dat vlak een hoogstaande en internationaal erkende wetenschappelijke expertise op te bouwen. Het boek bevat ook een toekomstgerichte beschouwing van wat morgen de methodologie en het voorwerp van de wetenschappelijke beoordeling van biologische risico's zou kunnen zijn.

Dit historisch en beschrijvend deel wordt aangevuld door verschillende getuigenissen van mensen die op één of andere manier bij de bioveiligheid in België betrokken waren of nog steeds zijn, om te tonen hoe de expertise binnen de SBB werd ontwikkeld dankzij de onophoudelijke interactie en samenwerking met partners met verschillende achtergronden.

cover_nl_lr_0.jpg

 

Het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, Belgisch brandpunt voor Bioveiligheid. 1990-2010: 20 jaar risicobeoordeling van GGO’s en pathogenen.

195 pagina's | ISBN 9789074968270 (NUR-code: 884) | Depotnummer: D/2010/2505/42
Beschikbaar in het Nederlands, het Frans en het Engels, in elektronische vorm.

Opleiding en onderwijs

Op basis van de ervaring die de SBB heeft verworven bij het beoordelen van dossiers inzake bioveiligheid en uit de analyse van de overeenstemmende wetenschappelijke literatuur, heeft de SBB onderwijs- of opleidingsmodules uitgewerkt voor gebruikers en instanties.

Tegenwoordig zijn die modules vooral gericht op al wie betrokken is bij het ingeperkt gebruik van GGO's of pathogene organismen. Die modules worden telkens aangepast aan de behoeften van de gebruikers. Maar de basisbegrippen blijven dezelfde: sensibilisering voor de risico's die inherent zijn bij het manipuleren van GGO's en pathogene organismen, initiatie tot de methodologie voor het beoordelen van risico's, beschrijving van de maatregelen voor het beheer van de toepasselijke risico's. De modules combineren theoretische beschrijvingen, voorbeelden van betreffende activiteiten en praktische oefeningen.
Zo worden regelmatig opleidingen gegeven aan het personeel van de controlediensten van de Gewesten en de Gemeenschappen. Sinds 2009 organiseert de SBB ook een gecertificeerde opleiding die is voorbehouden voor het wetenschappelijke personeel van de staat en die zich focust op de bioveiligheid in de laboratoria.

Verder worden sinds 1996 ook in Belgische universiteiten en hogescholen onderwijs- en sensibiliseringsmodules inzake bioveiligheid onderwezen. Die modules omvatten alle facetten van de discipline. Ze worden gegeven door deskundigen van de SBB in het kader van algemene lessen of specifieke opleidingen inzake bioveiligheid.

Tot slot heeft de SBB tussen 2003 en 2006 bijgedragen tot de organisatie en uitvoering van een samenwerkingsproject met ontwikkelingslanden dat bedoeld was om vertegenwoordigers van die landen op te leiden in het gebruik van het informatie-uitwisselingscentrum van het Protocol van Cartagena.

Participatiefora

Het gebruik van de moderne biotechnologieën en de gevolgen ervan op de bioveiligheid zijn al vele jaren onderwerp van diverse maatschappelijke debatten. In dat opzicht zijn er door de Belgische overheid diverse initiatieven genomen om bruggen te bouwen tussen de verschillende betrokkenen uit de wereld van wetenschap, economie en de civiele samenleving. Als expertisecentrum inzake bioveiligheid was het de taak van de SBB om deel te nemen aan verschillende van die initiatieven. Zo kunnen we onder andere de volgende activiteiten vermelden:

  • Burgerpanels die in 2003 werden opgericht door de Stichting voor Toekomstige Generaties in de Belgische gemeenten Beernem en Gembloux. Die panels bespraken de criteria die in aanmerking moeten worden genomen voor het al dan niet vergunnen van GGO-teelten voor experimentele en/of commerciële doeleinden. Een rapport is in het Frans (PDF) en in het Nederlands (PDF) beschikbaar.
  • Een burgerpanel dat in 2003 in Vlaanderen werd georganiseerd door het viWTA (Vlaams Instituut voor Wetenschappelijk en Technologisch Aspectenonderzoek), een autonome instelling verbonden aan het Vlaams Parlement. Dat panel overhandigde een advies aan het Vlaams Parlement inzake de problematiek van de GGO's in de voeding. Het rapport is in het Nederlands (PDF) beschikbaar.
  • De "Lente van het Leefmilieu", een politiek proces dat ernaar streeft tot concrete akkoorden te komen waarmee de verschillende voor milieuaangelegenheden bevoegde beleidsniveaus zich engageren. Het werd georganiseerd in 2008 op initiatief van de eerste minister, samen met de gewestministers en de federale minister van Klimaat en Energie. Zo'n 200 vertegenwoordigers van de civiele maatschappij, de ondernemingen, de vakbonden, de ngo's en de deskundigen werden ingedeeld in diverse workshops om een advies op te stellen over verschillende thema's. De SBB heeft meegewerkt aan de workshop "GGO", waarvoor het ook de rol van verslaggever heeft opgenomen..